Η πρόληψη των εκτάκτων χημικών περιστατικών είναι ο βασικός στόχος του Συστήματος Διαχείρισης Εκτάκτων Περιστατικών. Η διεύθυνση επικίνδυνων εγκαταστάσεων έχει την πρωταρχική ευθύνη για τον σχεδιασμό, κατασκευή και λειτουργία των επικίνδυνων εγκαταστάσεων με ασφαλή τρόπο, καθώς και για την ανάπτυξη των μέσων εφαρμογής των ανωτέρω.
Καμία χημική ουσία δεν μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες χωρίς να εισέλθει στον οργανισμό ή άμεση επαφή.
Υπάρχουν τέσσερεις βασικές οδοί για την είσοδο των χημικών ουσιών στο σώμα μας:
- Εισπνοή (αναπνέοντας το)
- Απορρόφηση (από το δέρμα ή τα μάτια)
- Κατάποση (τρώγοντας, καταπίνοντας)
- Μεταφορά μέσω του πλακούντα από μια έγκυο στο αγέννητο παιδί.
Τα περισσότερα χημικά, που χρησιμοποιούνται στους χώρους εργασίας μπορούν να διαλυθούν στον αέρα και να σχηματίσουν σκόνη, νέφος, καπνούς, αέρια ή ατμό και έτσι να τα εισπνεύσουμε. Με τον τρόπο αυτό, οι εργάτες που στην πραγματικότητα δεν τα χειρίζονται αλλά βρίσκονται εντός της ακτίνας δράσης τους μπορούν να εκτεθούν σε μείγμα χημικών ουσιών από διάφορες πηγές.
Η βασική αιτία έκθεσης του ανθρώπου σε περίπτωση χημικού ατυχήματος είναι η διασπορά των επικίνδυνων υλικών στον αέρα και στο νερό.
Ο έλεγχος της ποιότητας του αέρα και των υγρών είναι μία από τις σημαντικότερες ενέργειες για την πρόληψη και αντιμετώπιση χημικών περιστατικών.