Φυσικοί Κίνδυνοι
Χιονοστιβάδες
Προετοιμάστηκε από το AFEM – European Natural Disasters Training Centre (Ankara, Turkey) & the Editorial Board
Χιονοστιβάδα είναι η γρήγορη ροή χιονιού κάτω σε μια πλαγιά. Σε ορεινές περιοχές, οι χιονοστιβάδες αποτελούν τον πλέον αντικειμενικό κίνδυνο για την ζωή και τις περιουσίες των ανθρώπων. Η καταστροφική τους ικανότητα προέρχεται από την δυνατότητά τους να παρασύρουν τεράστιες μάζες χιονιού για μεγάλες αποστάσεις. Μπορούν να ενεργοποιηθούν είτε λόγω φυσικών αιτιών είτε ανθρώπινης δραστηριότητας (αποψίλωση των δασών, χειμερινά σπορ κ.α.). Οι χιονοστιβάδες μπορούν επίσης να ταξινομηθούν ξεχωριστά σύμφωνα με:
- την αιτία: φυσική ή ανθρώπινη
- την ποιότητα του χιουνιού: υγρό ή ξηρό
- την ολισθηρότητα: πάνω σε προηγούμενη επιφάνια χιουνιού ή μαζί με την προηγούμενη επιφάνια χιονιού.
Χιονοστιβάδα είναι η γρήγορη ροή χιονιού προς την κατάντη του πρανούς, λόγω φυσικών αιτιών ή ανθρώπινης δραστηριότητας. Σε ορεινές περιοχές, οι χιονοστιβάδες αποτελούν τον πλέον αντικειμενικό κίνδυνο για τη ζωή και τις περιουσίες των ανθρώπων. Η καταστροφική τους ικανότητα προέρχεται από τη δυνατότητά τους να παρασύρουν τεράστιες μάζες χιονιού για μεγάλες αποστάσεις.
Όλες οι χιονοστιβάδες έχουν κοινά χαρακτηριστικά:
- ένα παράγοντα πυροδότησης, ο οποίος προκαλεί την χιονοστιβάδα,
- τη ζώνη εκκίνησης, από όπου ξεκινά η χιονοστιβάδα,
- τη πλαγιά κατά μήκος της οποίας ρέει η χιονοστιβάδα,
- το σημείο, run-out, όπου σταματάει η χιονοστιβάδα,
- και η απόθεση κορημάτων, που είναι η μάζα του χιονιού, που συσσωρεύτηκε στο σημείο run-out.
Κάποιες φορές, η απόθεση μπορεί να είναι μείγμα από χιόνι, πάγο, έδαφος, βράχια και φυτικά αποθέματα.
Οι χιονοστιβάδες ταξινομούνται αναλόγως των μορφολογικών τους χαρακτηριστικών, την καταστροφικότητά τους ή την μάζα του χιονιού, που μεταφέρουν.
Εδώ παρουσιάζουμε τις χιονοστιβάδες με τις γενικές ιδιότητές τους:
- Χιονοστιβάδες πλάκας χιονιού
- Xαλαρές χιονοστιβάδες και
- Υγρές χιονοστιβάδες
- Ξηρές και θρυμματισμένες χιονοστιβάδες
ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ ΠΛΑΚΑΣ ΧΙΟΝΙΟΥ: οι χιονοστιβάδες αυτές έχουν διάφορες ονομασίες ανάλογα με την υγρασία των στρωμάτων χιονιού, την επιφάνεια κάλυψης του πρανούς (βράχος, γαίες ή δέντρα), και το βάθος της ρωγμής.
Ξηρές χιονοστιβάδες: σε αυτό το είδος τις χιονοστιβάδες, τα χαμηλά επίπεδα υγρασίας και τα εύθραυστα στρώματα του χιονιού προκαλούν αστοχία μέσω συγκεκριμένης γραμμής αστοχίας. Οι πυκνότητες των στρωμάτων είναι μεταξύ 100 και 300 kg/m3.
Υγρές χιονοστιβάδες: Οι υγρές χιονοστιβάδες δημιουργούνται βάσει τριών βασικών μηχανισμών: 1- αύξηση του φορτίου με νέες βροχοπτώσεις, 2- αλλαγή της αντοχής κάποιου θαμμένου παλιού στρώματος λόγω του νερού, ή 3- με την λίπανση λόγω νερού κάποιας ολισθηρής επιφάνειας, η οποία μπορεί να είναι εν μέρει ή εξολοκλήρου διαπερατή από το νερό. Ενίοτε, η αστοχία επέρχεται μέσω ολόκληρου του καλύμματος του χιονιού με αποτέλεσμα την εμφάνιση του εδάφους μετά την χιονοστιβάδα. Ο τύπος αυτός της χιονοστιβάδας ονομάζεται “εδαφική χιονοστιβάδα” (“ground avalanche”).
ΧΑΛΑΡΕΣ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ: το ξηρό χιόνι έχει μικρή ή καθόλου συνοχή. Ξηρές χιονοστιβάδες σχηματίζονται κοντά στην επιφάνια και εξελίσσονται κοντά την επιφάνια χιονιού κατά μίμηση. Ξηρές χιονοστιβάδες είναι εύκολα αναγνωρίσιμες επειδή ξεκινούν από ένα σημείο και η εκτοπισμένη μάζα χιονιού δημιουργεί ένα τριγωνικό μοτίβο σε κάθοδο. Φυσικές ξηρές χιονοστιβάδες πυροδοτούνται από μια τοπική απώλεια από συνοχή εξαιτίας της μεταμόρφωσης του χιονιού ή την επίδραση του ήλιου ή της βροχής. Πολύ συχνά η μύηση είναι κοντά στις εμφανίσεις, οι οποίες δημιουργούν τοπικά υψηλές θερμοκρασίες χιονιού.
Ξηρές χαλαρές χιονοστιβάδες: συνήθως διαμορφώνονται κάτω από κρύο, με συνθήκες σχετικά χωρίς άνεμο, οι οποίες ευνοούν μια χαμηλή πυκνότητα επιφανειακή στρώση χιονιού.
Υγρές χαλαρές χιονοστιβάδες: μπορούν να λάβουν χώρα μετά από βαριά τήξη χιονιού, η οποία προκλήθηκε από τη θερμότητα του ήλιο, τη βροχή ή τη ζέστη που μεταφέρεται από θερμότερες επιφάνειες.
ΥΓΡΕΣ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ: Στις υγρές χιονοστιβάδες η ροή του χιονιού είναι παρόμοια με τη λασπορροή λόγω της υψηλής περιεκτικότητας σε νερό. Οι πυκνότητες κορεσμένου χιονιού σε αποθέσεις λασπόχιονου μετρήθηκαν και υπερβαίνουν τα 1000 kg/m3 λόγω του συνδυασμού του νερού, του πάγου και του χιονιού και παρασύρουν γαίες ή βραχώδη υλικά. Συνήθως ο κορεσμός τους σε νερό είναι πλήρης ή μερικός. Η θερμοκρασία του χιονιού είναι 0 °C . Η συχνότητα σχηματισμού τους σε υψηλά γεωγραφικά πλάτη οφείλεται εν μέρει στην γρήγορη τήξη του χιονιού την Άνοιξη καθώς ο ήλιος παρέχει άμεση, έντονη ακτινοβολία στις μάζες του χιονιού που προηγουμένως είχαν εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες χωρίς ηλιακή ακτινοβολία.
Τα περισσότερα παραδείγματα των χιονοστιβάδων αυτών μπορούν να εντοπιστούν βόρεια Νορβηγία ή την Αλάσκα.
ΞΗΡΕΣ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ ΚΑΙ ΘΡΥΜΜΑΤΙΣΜΕΝΕΣ ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΕΣ: αν το περιεχόμενο της υγρασίας είναι χαμηλό, η πυκνότητα είναι περίπου 100 kg/m3 ή λιγότερο, η θερμοκρασία του χιονιού είναι λιγότερο από 0 °C και το βάθος του χιονιού είναι περισσότερο από 1 μ., τέτοιου τύπου χιονοστιβάδες μπορεί να συμβούν. Όταν ξεκινήσει η χιονοστιβάδα, ένα σύννεφο καπνού σχηματίζεται το οποίο περιέχει χιόνι και αέρα.
Ξηρές χιονοστιβάδες: σε αυτού του τύπου χιονοστιβάδας, υπάρχει ένα πυκνός πυρήνας χιονιού στο πάτο της κινούμενης μάζας. Υπολογίζεται ότι περίπου 1/3 του μήκους του πυρήνα είναι γεμάτο με σωματίδια χιονιού και περίπου τα 2/3 είναι αέρας. Στο σύννεφο καπνό, που μπορεί να σχηματιστεί από πάνω, μόνο περίπου 1% του διαστήματος είναι γεμάτο με σωματίδια χιονιού ενώ το υπόλοιπο 99% είναι αέρας. Επομένως, η πυκνότητα είναι περίπου 10 φορές ψιλότερη στον πυρήνα από ότι στο σύννεφο καπνού. Συνήθως το βάθος του πυρήνα είναι λιγότερο από 5 μέτρα, αλλά το βάθος του σύννεφου μπορεί να είναι δεκάδες μέτρα. Η επιβράδυνση είναι γρηγορότερη προς το τέλος της χιονοστιβάδας.
Θρυμματισμένες χιονοστιβάδες: στις οποίες ο πυκνός πυρήνας χιονιού στον πάτο είναι απών. Οποιαδήποτε γρήγορη ξηρή χιονοστιβάδα θα έχει ένα σκονισμένο ή σύννεφο σκόνης συνδεδεμένο με αυτή και τείνει να κάνει τη σκονισμένη χιονοστιβάδα και την ξηρή χιονοστιβάδα να φαίνονται οι ίδιες. Για να ξεχωρίσουμε τη σκονισμένη χιονοστιβάδα από την ξηρή χιονοστιβάδα, θα πρέπει να παρατηρηθεί το κοίτασμα, των καταστροφικών επιδράσεων, ή των ρεόμενων ιδιοτήτων του χιονιού για να διακρίνει την παρουσία ενός πυρήνα. Σε μια πραγματική σκονισμένη χιονοστιβάδα, σχεδόν όλα τα υλικά ανακόπτουν τις ταραγμένες δίνες. Συνήθως σχηματίζονται από το χιόνι, που πέφτει (ή μερικές φορές από παγωμένες χιονοστιβάδες) από απότομες χιονοπτώσεις. Η ταχύτητά τους μπορεί κάποιες φορές να είναι μεγαλύτερη από αυτή των ξηρών χιονοστιβάδων, αλλά επειδή η πυκνότητα είναι πολύ μικρότερη, η καταστροφική δύναμη τους είναι μικρότερη.
Χιονοστιβάδες δημιουργούνται μόνο όταν το φορτίο, που ασκείται στο χιόνι υπερβαίνει την διατμητική και όλκιμη δύναμη καθώς και την δύναμη εφελκυσμού είτε εντός της χιονοκάλυψης είτε κατά την επαφή της βάσης της χιονοκάλυψης με την επιφάνεια του εδάφους ή του βράχου. Υπάρχουν πολλές δυνάμεις, που ασκούνται στην χιονοκάλυψη και μπορούν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο, όπως για παράδειγμα το βάρος του χιονιού, το οποίο πρέπει να υπολογίζεται, ωστόσο είναι πολύ δύσκολο να γνωρίζουμε τη διατμητική και όλκιμη δύναμη καθώς και τη δύναμη εφελκυσμού εντός της χιονοκάλυψης ή στην επιφάνεια του εδάφους. Οι δυνάμεις αυτές ποικίλουν ανάλογα με τον τύπο των κρυστάλλων του χιονιού και των δεσμών μεταξύ των κρυστάλλων. Οι θερμομηχανικές ιδιότητες των κρυστάλλων του χιονιού αντιθέτως εξαρτώνται από τις τοπικές συνθήκες, όπως η θερμοκρασία και η υγρασία.
Συνήθως οι χιονοστιβάδες δημιουργούνται σε ορεινά εδάφη. Πρανή με κλίση άνω των 28 βαθμών ή και πιο απόκρημνα πρανή με κλίση μεγαλύτερη από 55 βαθμούς συνήθως έχουν μικρότερη πιθανότητα δημιουργίας χιονοστιβάδων, ενώ πρανή που εκτίθενται στον άνεμο και στον ήλιο έχουν περισσότερες πιθανότητες.
Συνήθως, οι λόγοι δημιουργίας χιονοστιβάδων είναι 7 (για τον σχηματισμό χιονοστιβάδας πρέπει να αξιολογούνται όλοι οι παράγοντες αυτοί):
- Κλίση της πλαγιάς
- Χιονοκάλυψη
- Δραστηριοτητα του ανέμου
- Κατεύθυνση πρανούς
- Θερμοκρασία
- Αδύναμες στρώσεις χιονιού
- Επιφάνεια εδάφους
Η χιονοστιβάδα είναι ένα χιονο-μετεωρολογικό φαινόμενο. Εάν όλοι οι παράγοντες (μετεωρολογικοί, τοπογραφικοί, χιονοκάλυψης κ.λπ.) συνυπάρξουν τότε δημιουργείται η χιονοστιβάδα. Αναλόγως των κλιματικών συνθηκών, η συχνότητα εμφάνισης ποικίλει από μερικές φορές ετησίως έως μία φορά ανά μερικούς αιώνες.
Χιονοστιβάδες, ανάλογα με την ένταση (ή το μέγεθος), μπορούν να δημιουργήσουν περισσότερες ή λιγότερες δυσμενείς καταστροφές στη δομή και την υποδομή, οδηγώντας τελικά στην ολοκληρωτική τους καταστροφή. Επομένως, οπουδήποτε ευπαθή στοιχεία είναι εκτεθειμένα σε μια απειλή από χιονοστιβάδα, γίνεται ύψιστης σημασίας, ο εδαφικός σχεδιασμός μπορεί να μετριάσει προσεκτικά το πραγματικό επίπεδο της καταστροφής, στην περίπτωση που τα οργανωμένα μέτρα προστασίας εναντίον των μελλοντικών γεγονότων. Επιπρόσθετα, οι χιονοστιβάδες μπορούν να επηρεάσουν τους ανθρώπους απευθείας, να τους τραυματίσουν ή ακόμα και να τους σκοτώσουν. Όλο και περισσότερο, τα ΜΜΕ ανακοινώνουν ότι οι χιονοστιβάδες τραυμάτισαν ή σκότωσαν ανθρώπους υπεύθυνους για την πυροδότησή τους. Αυτό συμβαίνει πολύ συχνά κατά τη διάρκεια του σκι, όποτε οι σκιέρ πυροδοτούν τη ρήξη των πλακών του χιονιού, τα οποία είναι ήδη από τη φύση τους ασταθή.
Οι χιονοστιβάδες δημιουργούνται πάντα από ένα εξωτερικό φορτίο, που ασκείται στην χιονοκάλυψη. Δεν πρόκειται για τυχαία γεγονότα. Η φυσική πυροδότηση των χιονοστιβάδων περιλαμβάνει επιπλέον βροχόπτωση, μεταφερόμενη και ακτινοβολούσα θερμότητα, πτώση βράχων, πτώση πάγου και άλλα ξαφνικά συμβάντα. Ωστόσο, ακόμα και μία χιονοκάλυψη με σταθερή θερμοκρασία, πίεση και υγρασία θα δημιουργήσει με τον χρόνο φορτίο, συνήθως από τον ερπυσμό της χιονοκάλυψης προς την κατάντη. Η πυροδότηση των χιονοστιβάδων από ανθρώπους γίνεται από σκιέρ, σκούτερ χιονιού και εργασίες ελεγχόμενων εκρήξεων. Το φορτίο πυροδότησης μπορεί να είναι τοπικό στο σημείο αστοχίας ή να κινείται.
Όταν ο ανθρώπινος παράγοντας επηρεάζει τη διεργασία του φαινομένου της χιονοστιβάδας, το φυσικό φαινόμενο μετατρέπεται σε καταστροφή. Σύμφωνα με τα αρχεία, τα περισσότερα ατυχήματα, που συνδέονται με χιονοστιβάδες προκαλούνται από τον ανθρώπινο παράγοντα όχι μόνο ως φορτίο, αλλά λόγω άγνοιας ή απροσεξίας.
Επειδή η πλειοψηφία των ανθρώπων – πυροδοτών των χιονοστιβάδων (όπως έχει λεχθεί προηγουμένως) συμβαίνουν μετά το πέρασμα των σκιέρ στο ήδη ασταθές κοίτασμα χιονιού, το πρώτο μέτρο εμποδισμού το οποίο πρέπει να αναληφθεί, το οποίο θα μπορέσει να γρήγορα να μειώσει τις αρνητικές επιπτώσεις (για την ανθρώπινη υγεία)είναι χωρίς αμφιβολία η καλύτερη συμπεριφορά των σκιέρ. Η σωστή αυτή συμπεριφορά σημαίνει να συμβουλεύονται τα δελτία των χιονοστιβάδων πριν να πηγαίνουν για σκι, η γνώση της κατάστασης των πλακών πάγου και την κατάλληλη πορεία για να ακολουθήσουν, και εξίσου σημαντικό, το τι περιλαμβάνει ο κατάλληλος εξοπλισμός: ενεργούς αισθητήρες σε περίπτωση ταφής από χιονοστιβάδας (όπως αυτή στο Arvas κ.α.) και άλλες συσκευές για προσωπική προστασία ή διάσωση σε περίπτωση κινδύνου από χιονοστιβάδα, όπως τα κράνη, σακάκια, που φουσκώνουν για να “επιπλέουν στις χιονοστιβάδες”, μικρούς μετακινούμενους σωλήνες οξυγόνου, αναδιπλούμενους ανιχνευτές προς αναζήτηση θαμμένος ανθρώπων κ.α.
Η παρατήρηση του χιονιού (περιλαμβανομένης της ανάλυσης σταθερότητας) είναι το σημαντικότερο μέρος για την πρόβλεψη της χιονοστιβάδας. Το πρώτο στάδιο της παρατήρησης γίνεται για την ανίχνευση των φυσικών και χιονολογικών ιδιοτήτων της χιονοκάλυψης και τον καθορισμό των οριακών επιπέδων. Όλα τα είδη μεθόδων σταθερότητας εφαρμόζονται σε ανοικτές περιοχές (βλέπε εικόνα 5 και 6 από την ερώτηση 3).
Βασικά για την πρόβλεψη της πιθανότητας χιονοστιβάδας χρησιμοποιούνται κυρίως συμβατικές μετεωρολογικές παρατηρήσεις και ορισμένες επιτόπιες παρατηρήσεις τόσο από επαγγελματίες του είδους όσο και από ερασιτέχνες.
Κάθε πληροφορία για το χιόνι και τον καιρό έχει μαζευτεί μέσα σε μια συγκεκριμένη περιοχή και επεξεργάζεται σε ένα ειδικό κέντρο βάσης – δεδομένων (όπως τα κέντρα χιονοστιβάδας, υδρο-μετεωρολογικά κέντρα κ.α.), τα οποία είναι υπεύθυνα για τη συγγραφή δελτίων για τις χιονοστιβάδες προς το δημόσιο. Αυτά τα δελτία αναγνωρίζουν, μέσα από μία συγκεκριμένη κλίμακα κινδύνου, ζώνες με διαφορετικού είδους κινδύνους χιονοστιβάδας (ή ρίσκο χιονοστιβάδας, σύμφωνα με την υιοθετημένη ορολογία). Τα δελτία ανακοινώνονται μετά στο δημόσιο, μέσα από κάθε δυνατό μέσο (όπως το διαδίκτυο, τα κινητά τηλέφωνα, το ραδιόφωνο, την τηλεόραση, τα διαφημιστικά φυλλάδια κ.α.), έτσι ώστε η πλειοψηφία των ανθρώπων, που ενδιαφέρονται μπορεί να τα διαβάσουν πριν βγουν έξω.
Η απάντηση στην ερώτηση αυτή είναι «ΝΑΙ» παρά το γεγονός ότι κάποιες φορές η πρόληψη είναι πιο δύσκολη και πιο ακριβή. Υπάρχουν πολλές τεχνικές για τη μείωση των επιπτώσεων των χιονοστιβάδων. Οι τεχνικές αυτές μπορούν να ταξινομηθούν σε δύο ομάδες “προσωρινές και μόνιμες” αναλόγως της περιοχής εφαρμογής, των ειδών των χιονοστιβάδων, του μεγέθους της περιοχής, των μακροπρόθεσμων ή βραχυπρόθεσμων αποτελεσμάτων και του κόστους τους:
A) Μόνιμες Τεχνικές Πρόληψης
A.1) Ενεργές Μόνιμες Τεχνικές Πρόληψης (για την Ζώνη Εκκίνησης)
Δημιουργία αναβαθμίδων, αναδάσωση, επισώρευση, τρίποδες, χιονογέφυρες, δίχτυα χιονιού, περιφράξεις, Jet-roof, ανεμοφράκτες, Panels, εκτροπές ανέμου κ.α.
A.2) Παθητικές Μόνιμες Τεχνικές Πρόληψης (για το Run–out και ζώνη απόθεσης)
Τοίχος εκτροπής, τοίχος ανάσχεσης, φράγματα χιονοστιβάδων, τοίχο διαχωρισμού, ανάχωμα καθυστέρησης και ανάσχεσης, σήραγγες χιονοστιβάδων, προειδοποιητικά σήματα οδών και συστήματα διακοπής της κυκλοφορίας, τεχνικές ενίσχυσης κτηρίων, τεχνικές ενίσχυσης κατασκευών.
B) Προσωρινές Τεχνικές Πρόληψης
B.1) Ενεργές Προσωρινές Τεχνικές Πρόληψης
Catex (cable Transporter Explosives), Gaz-Ex (Gaseous Explosives), Hand Charges, Avalhex…
B.2) Παθητικές Προσωρινές Τεχνικές Πρόληψης
Παρατήρηση χιονιού και χιονοστιβάδων, χαρτογράφηση, εκκένωση επικίνδυνων περιοχών και απαγόρευση εισόδου.
Για την ελαχιστοποίηση των επιπτώσεων των χιονοστιβάδων, εκτός από τα μέτρα κατά των χιονοστιβάδων, χρειάζεται αύξηση της ευαισθητοποίησης του κοινού και των ιθυνόντων με την κατάλληλη κατάρτιση, ώστε να συνειδητοποιήσουν τον κίνδυνο και να είναι προσεκτικοί, όταν βρίσκονται σε περιοχές, που ενδέχεται να δώσουν χιονοστιβάδες.
Υπάρχουν επίσης παθητικά μέτρα τα οποία χρησιμοποιούνται επίσης για να ασφαλίσουν τις δομές και τις υποδομές από πιθανή πρόσκρουση με χιονοστιβάδα. Μεταξύ αυτών μπορούμε να αναφέρουμε επίσης τα ακόλουθα: τούνελ για να προστατέψουν δρόμους και σιδηροδρόμους, αποκλίνουσες σφήνες στο ψηλότερο σημείο των κτηρίων, διατεμνόντα εμπόδια ή τοίχοι με σεβασμό στην πορεία της χιονοστιβάδας κ.α.
Οπωσδήποτε, η καλύτερη πιθανή μετρίαση είναι ο κατάλληλος εδαφικός σχεδιασμός, παρουσιάζοντας μια καλή γνώση του κινδύνου από χιονοστιβάδα της περιοχής και τη ζωνοποίηση κινδύνου, η οποία έγινε επίσης με την χρήση αριθμητικών μοντέλων μιμούμενα την δυναμική των χιονοστιβάδων.
Εάν βρεθείτε σε κάποια περιοχή, που ενδέχεται να δώσει χιονοστιβάδα και δεν έχετε την κατάλληλη εκπαίδευση ή εάν είστε απρόσεκτος, μπορείτε να παρασυρθείτε από κάποια χιονοστιβάδα αμέσως! Πιστέψτε με! Δεν θέλετε να βρεθείτε σε μία τέτοια κατάσταση.
Οι ισχυρές χιονοστιβάδες έχουν την ικανότητα να παρασύρουν πάγο, βράχια, δέντρα και άλλα υλικά, που βρίσκονται στο πρανές. Σε ορεινά εδάφη οι χιονοστιβάδες αποτελούν τον πλέον ουσιαστικό κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή και τις περιουσίες. Η καταστροφική τους ικανότητα έγκειται στο ότι μπορούν να μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες χιονιού με μεγάλες ταχύτητες και σε μακρινές αποστάσεις.
Ακόμα και οι μικρές χιονοστιβάδες αποτελούν σοβαρό κίνδυνο για την ανθρώπινη ζωή, ακόμα και για άτομα, που είναι εκπαιδευμένα σωστά και φέρουν τον κατάλληλο εξοπλισμό και που ξέρουν πως να αποφεύγουν τις χιονοστιβάδες.
Τα θύματα, που παρασύρονται από χιονοστιβάδα συμβουλεύονται να προσπαθούν να κάνουν σκι προς το πλάι της χιονοστιβάδας μέχρι να πέσουν κάτω και στη συνέχεια να αφαιρέσουν τον εξοπλισμό τους και να προσπαθήσουν να κάνουν κινήσεις κολύμβησης.
Όταν πιαστείτε από χιονοστιβάδα αυτή σας παρασέρνει. Την ίδια στιγμή αρχίζει ο πανικός και χάνεται τον προσανατολισμό σας. Τα υλικά, που μεταφέρονται από την χιονοστιβάδα μπορούν να σας χτυπήσουν. Αναπνέετε όλο και πιο δύσκολα. Μπορείτε να νιώσετε την πίεση του χιονιού γύρω από το σώμα σας κατά την κάθοδο αλλά η κίνηση μέσα στην χιονοστιβάδα γίνεται ολοένα και πιο δύσκολη. Η αναπνοή γίνεται με δυσκολία επειδή το χιόνι μπαίνει στο στόμα σας και τη μύτη σας. Το σώμα σας αρχίζει να χάνει θερμότητα. Όταν η κίνηση της χιονοστιβάδας σταματήσει θα πρέπει να κάνετε κάποια προσπάθεια να διατηρήσετε κάποιο χώρο μπροστά από το στόμα σας για να αναπνέετε και πρέπει να προσπαθήσετε να βγάλετε το χέρι σας ή το πόδι σας ή κάποιο αντικείμενο στην επιφάνεια, υποθέτοντας ότι έχετε ακόμα τις αισθήσεις σας. Εάν μπορείτε να κινηθείτε μετά την ακινητοποίηση της χιονοστιβάδας προσπαθήστε να μεγαλώσετε τον χώρο όπου αναπνέετε, ελαχιστοποιώντας ταυτόχρονα τις κινήσεις σας για να μειώσετε την κατανάλωση οξυγόνου. Καθώς περνάει η ώρα τα συμπτώματα της έλλειψης οξυγόνου και της υποθερμίας γίνονται ολοένα και πιο αισθητά.
Είναι ζωτικής σημασίας εάν κάποιος επιβιώσει της χιονοστιβάδας να εμπλακεί αμέσως στην έρευνα και διάσωση παρά να περιμένει την άφιξη βοήθειας. Μπορούμε να καλέσουμε επιπρόσθετη βοήθεια μόλις διαπιστωθεί εάν υπάρχουν σοβαροί τραυματισμοί ή αγνοούμενοι μετά την άμεση έρευνα (δηλαδή μετά από τουλάχιστον 30 λεπτά έρευνας).
Οι χιονοστιβάδες δεν μπορούν να προβλεφθούν εύκολα και συχνά τα αποτελέσματά τους είναι καταστροφικά. Η χαρτογράφηση των χιονοστιβάδων ασχολείται με τα αίτια και τις συνέπειες αυτών των συμβάντων και προσπαθεί να τα ανιχνεύει με μεγάλη ποικιλία μεθόδων.
Οι χάρτες επικινδυνότητας χιονοστιβάδων ενσωματώνουν κυρίως μεγάλης κλίμακας τοπογραφικά στοιχεία με θεματικά χαρακτηριστικά. Στους χάρτες αυτούς λαμβάνεται υπόψη τόσο οι άμεσες όσο και οι έμμεσες πλευρές των χιονοστιβάδων σύμφωνα με την ερμηνεία φωτογραφιών και επισκοπήσεων των περιοχών.
Οι χιονοστιβάδες γίνονται “επικίνδυνες”, όταν οι άνθρωποι βρίσκονται εντός της περιοχής «επικίνδυνων διεργασιών». Οι χάρτες επικινδυνότητας χιονοστιβάδων απεικονίζουν την τρωτότητα όλων των παραγόντων στις επικίνδυνες περιοχές.
