Η ξηρασία και η απερήμωση έχουν επιδράσεις σε όλες τις πτυχές της ζωής. Αυτό που επισημαίνεται είναι ότι το περιβάλλον και τα μέσα στήριξης είναι αλληλένδετα. Οι συνέπειες παρουσιάζονται ως ακολούθως:
- Ανθρώπινες συνέπειες
Η απερήμωση και η ξηρασία δυσχεραίνουν τη φτώχεια και επομένως και την πολιτική αστάθεια. Συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στην έλλειψη νερού, με εσωτερικούς εκτοπισμούς πληθυσμών, μεταναστεύσεις και κοινωνικές ρήξεις. Αυτή δύναται να είναι μια μέγιστη αιτία κοινωνικής αστάθειας, εντάσεων μεταξύ γειτνιαζόντων χωρών ακόμα και ένοπλων συγκρούσεων. Γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι υπάρχει στενός συνυφασμός αφενός μεταξύ των διαταραχών και των κοινωνικών συγκρούσεων και αφετέρου μεταξύ των περιβαλλοντικών προβλημάτων, όπως η απερήμωση.
Περισσότεροι από 500,000 κάτοικοι της Νότιας Σαχάρας βρίσκονται στις ακτές της Μαυριτανίας με την ελπίδα να φτάσουν στις Κανάριες Νήσους… Και αυτή είναι μόνο η αρχή αφού, σύμφωνα με τα Ηνωμένα Έθνη, σχεδόν εξήντα εκατομμύρια άνθρωποι θα έχουν εγκαταλείψει τις επηρεασμένες από την απερήμωση άγονες περιοχές της Νότιας Σαχάρας με κατεύθυνση τη Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη μέχρι το 2020.
Πήγαινε στο 5.1 Περισσότερες πληροφορίες για τις ανθρώπινες συνέπειες
- Κοινωνικό – οικονομικές συνέπειες
Η υποβάθμιση των γαιών λόγω της ξηρασίας, της απερήμωσης και της κλιματική αλλαγής επηρεάζει ένα σημαντικό μέρος των αρόσιμων γαιών του πλανήτη και έχει άμεση επίδραση στο βιοτικό επίπεδο των πληθυσμών και στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών. Συνεπάγεται με οικονομικές απώλειες για τους γεωργούς, διαταράσσει τις εγχώριες και περιφερειακές αγορές τροφίμων και αποτελεί την πηγή κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας.
Η εξαθλίωση του εδάφους λόγω των επιπτώσεων της ξηρασίας και της απερήμωσης ενισχύει τη φτώχεια και την κοινωνικό-πολιτιστική διάβρωση. Είναι μια ύφεση των παραδοσιακών διαρθρώσεων και των μετασχηματισμών τους υπό τις επιδράσεις της οικονομίας της αγοράς (BEDRANI, BESSAOUD, 2006).
Οι πρώτες εκτιμήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για τις συνέπειες της ξηρασίας, για παράδειγμα στη Γαλλία, παρουσιάζουν στοιχεία για ζημιές ενός δισεκατομμυρίου Ευρώ στη γεωργία και 1.6 δισεκατομμυρίων Ευρώ για ζημιές λόγω πυρκαγιών. Απομένει τώρα η εκτίμηση των επιπτώσεων αυτών των γεγονότων στην πολιτιστική κληρονομιά και στη φυσικότητα (Δελτίο Τύπου, πρώτη αξιολόγηση των συνεπειών της ξηρασίας, γνωστοποίηση από το Γαλλικό Υπουργικό Συμβούλιο).
Στη Βόρεια Αφρική, για παράδειγμα, τα ετήσια έξοδα της απερήμωσης που συμπεριλαμβάνονται κυμαίνονται μεταξύ του 1.36% του ΑΕΠ (Αλγερία) και 0.4% (Μαρόκο). Στις χώρες της Νότιας Σαχάρας, αυτά κυμαίνονται μεταξύ 1 και 10 % του γεωργικού ΑΕΠ. Όλα αυτά τα έξοδα μαζί είναι υποτιμημένα. Πράγματι, λαμβάνουν υπόψη μόνο το άμεσο κόστος από την απερήμωση (μόνο γεωργικές απώλειες).
Στο κοινωνικο – οικονομικό επίπεδο, η απερήμωση μειώνει σημαντικά τους οικονομικούς πόρους. Σύμφωνα με μια νέα έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, η απώλεια των φυσικών πόρων μιας χώρας του Σαχέλ αντιστοιχεί στο 20% του ετήσιου (ΑΕΠ) ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της. Εκτιμάται ότι σε παγκόσμια κλίμακα, το έλλειμμα των ζωνών, που επηρεάζονται άμεσα από την απερήμωση αντιστοιχεί στο ποσό των περίπου 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο. Τα οικονομικά και κοινωνικά κόστα των περιοχών, που υπόκεινται έμμεσα την απερήμωση, όπως το κύμα «οικολογικών μεταναστών» και οι απώλειες στην εθνική παραγωγή τροφίμων, δύνανται να είναι πολύ μεγαλύτερα.
Πήγαινε στο 5.2 Περισσότερες πληροφορίες για τις Κοινωνικοοικονομικές συνέπειες
- Περιβαλλοντικές Συνέπειες
Με τις ζώνες ερήμου να είναι επιρρεπείς στις αυξανόμενα βίαιες διαδικασίες της απερήμωσης, η βλάστηση εξαφανίστηκε κατά εκατοντάδες εκατομμύρια εκτάρια και νέα εδάφη (λεπτό στρώμα) παρασύρθηκαν από τον άνεμο. Αυτό το λεπτό στρώμα μειωμένο σε σκόνη αυξήθηκε έντονα από το 1980.
Κάθε χρόνο, η Σαχάρα διοχετεύει σχεδόν ένα δισεκατομμύριο τόνους σκόνης στην ατμόσφαιρα. Περισσότεροι από 100 εκατομμύρια τόνοι αυτής της σκόνης κατευθύνονται προς την Ευρώπη. Καθιστούν πραγματικά δημόσια προβλήματα υγείας στα νότια της Ευρώπης, όπως στην Ισπανία, επειδή η ψηλή συγκέντρωση αυτών των λεπτών σωματιδίων υποβαθμίζει την ποιότητα του αέρα, που αναπνέουμε.
Πήγαινε στο 5.3 Περισσότερες πληροφορίες για τις περιβαλλοντικές συνέπειες
- Πολιτιστική Κληρονομιά
Οι κοινότητες, που ζουν στις ερήμους βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τη φύση, διατηρώντας τις παραδόσεις τους καθώς και μια ενιαία γνώση. Όλα αυτά όμως τίθενται σε κίνδυνο από τις οικονομικές πιέσεις και τα αυξανόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα λόγω της ξηρασίας, της απερήμωσης και της κλιματικής αλλαγής.
Εντούτοις, είναι φανερό, ότι αν οι άνθρωποι υποχρεωθούν να παρατήσουν τον πολιτισμό τους ή να υιοθετήσουν ένα νέο τρόπο ζωής, ώστε να επιβιώσουν, θα χαθεί ένα παγκόσμιο κεκτημένο ανεκτίμητης αξίας.
Ένα ζωντανό παράδειγμα είναι τα οικοσυστήματα ή η γεωργία των οάσεων, οι οποίες θεωρούνται ως η πολιτιστική κληρονομιά της Αλγερίας, ακόμα και όλου του Μάγκρεμπ. Αυτές συναντούν μια πολλαπλότητα περιβαλλοντικών προβλημάτων, που απειλούν την σταθερότητά τους, ακόμα και την ύπαρξή τους.
Η πιο σημαντική απειλή για αυτά τα περιβάλλοντα είναι η αποστράγγιση (ακραίο στάδιο απερήμωσης). Απειλεί τις αστικές περιοχές, τις γεωργικές περιοχές και τις φυτείες φοινίκων σχεδόν κατά 60% και 30χλμ καναλιών άρδευσης πέρα από 10χλμ δρόμου.
- Επιπτώσεις στην Υγεία (ανθρώπινη, ζωική και φυτική)
Η ξηρασία και η απερήμωση (επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών) συνοδεύονται γενικά από την ποιοτική και ποσοτική υποβάθμιση των υδάτινων πόρων και συχνά της ανάπτυξης επιδημιών (χολέρα, μαλάρια κλπ.).
Οι άνεμοι αποτελούν επίσης, τον καιρό των αμμοθυελλών, φορείς οφθαλμολογικών ασθενειών (επιπεφυκίτιδα).
Επιπρόσθετα, καθώς οι μεταναστευτικές κινήσεις εκκενώνουν τις αγροτικές περιοχές, οι πόλεις γεμίζουν με συχνά καταστροφικές υγειονομικές διευθετήσεις, λόγω της έλλειψης υποδομών για τον καθαρισμό των λυμάτων, την επεξεργασία των υγρών λυμάτων και τη διαχείριση των λυμάτων. Σε αυτές τις περιπτώσεις η πρόληψη και τα ιατρικά τμήματα θα είναι σαφώς ανεπαρκή.
Η ξηρασία και η απερήμωση (επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών) διαταράσσουν το οικοσύστημα και ενισχύουν τον πολλαπλασιασμό συγκεκριμένων επιβλαβών εντόμων και ασθενειών στους ανθρώπους, στα φυτά και στα ζώα. Σύμφωνα με ερευνητικά αποτελέσματα, οι υψηλότερες μέσες θερμοκρασίες θα αυξήσουν το ρυθμό πολλαπλασιασμού και ανάπτυξης των καταστροφικών εντόμων και τη συχνότητα επιδημιών και θα επιτρέψουν στα έντομα, στις ασθένειες και στα αυτοφυή να εξαπλωθούν σε νέες γεωγραφικές επιφάνειες…Ζωική και φυτική υγεία
Η ξηρασία και η απερήμωση (επιπτώσεις των κλιματικών αλλαγών) προκαλούν τον αποδεκατισμό των κοπαδιών λόγω έλλειψης χορταριού. Εμφανίζονται νέες ασθένειες. Για παράδειγμα, σε χώρες του Σαχέλ (για περιόδους ζεστών καλοκαιρινών ημερών), οι αγελάδες γενικά πεθαίνουν και τα μοσχάρια γεννιούνται πρόωρα. Οι κτηνίατροι αυτών των περιοχών συνδέουν συχνά αυτές τις ασθένειες με την κλιματική αλλαγή.
Η μεταβολή στη λειτουργία των ανέμων είναι πιθανόν να αλλάξει τη διάχυση των εντόμων καθώς και βακτηρίων και μυκήτων τα οποία αποτελούν φορείς ασθενειών των φυτών. Η άνοδος στις χειμερινές θερμοκρασίες θα ενισχύσει τον πολλαπλασιασμό των σκόρων των μελισσών που εισβάλλουν στο σύστημα του ρυζιού, για παράδειγμα. Μελέτες αποκαλύπτουν ότι ο αριθμός των παρασιτοειδών – εντόμων όπως οι σφήκες και οι μύγες τα οποία γεννούν τα αυγά τους πάνω / ή μέσα στις κάμπιες – πέφτει σε περίπτωση ακανόνιστης βροχής. Εντούτοις, αυτά τα παρασιτοειδή είναι πολύ χρήσιμα στον βιολογικό αγώνα ενάντια σε αφανιστές πολλών τροπικών κουλτούρων.Η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας εξακρίβωσε μια ξεκάθαρη σχέση μεταξύ των έντονων βροχών οι οποίες έχουν επηρεάσει το μεγαλύτερο μέρος της Ανατολικής Αφρικής στην αρχή του 2008 και της υποτροπής της μαλάριας. Η δάγγειος, για παράδειγμα, θανατηφόρος ασθένεια που προκαλείται από έναν ιό που μεταδίδεται από τα κουνούπια, έφτασε σε καταστροφικά επίπεδα επιδημίας στην Καραϊβική.
Εμφάνιση ωιδίου (μούχλας) σε συγκεκριμένες περιοχές καλλιέργειας πατατών, μιας ασθένειας που εξαπλώνεται σε θερμότερες και υγρότερες συνθήκες.Συνέπειες για το έδαφος και την βιοποικιλότητα
Για το έδαφος
– Μείωση της πυκνότητας των εδαφών,
– Μείωση της οργανικής ύλης των εδαφών,
– Μείωση της γονιμότητας των εδαφών,
– Σχηματισμός συμπύκνωσης κρούστας/εδαφών,
– Εμφάνιση/ανάπτυξη της συχνότητας/έντασης των ανέμων σκόνης/σχηματισμού και μετακινήσεων των αμμόλοφων,
– Αλμύρα/Αλκαλοποίηση,
– Μείωση στην ποσότητα και ποιότητα επίγειων και/ή υπόγειων υδάτων,
– Επιπτώσεις στη γεωργία δια βροχής η οποία καταλαμβάνει μια σημαντική επιφάνεια των χωρών όπως η Αφρική (το Σαχέλ και το Μάγκρεμπ),
– Η αρδεύσιμη γεωργία επίσης επηρεάζεται, οι περιορισμοί νερού μπορεί να σχετίζονται με την άρδευση των καλλιεργειών, την οικιακή χρήση του νερού, όπως το πότισμα των κήπων, οι βιομηχανικές δειγματοληψίες, οι τουρίστες κλπ.,
– Αύξηση στην αποξήρανση των πόρων και των μικρών υδαταγωγών, Δυσχέρεια της σχετικής ανάκλασης των εδαφών (αλλαγή στη φωταύγεια).
Εικόνα 7: Χάρτης της γεωγραφίας με κυρίαρχα προβλήματα νερού στον κόσμο (MARGAT, 1990)
- Για την βιοποικιλότητα
– Μείωση στη βλάστηση,
– Μείωση στην αέρια βιομάζα,
– Μείωση της παραγωγής,
– Μεταβολή της διανομής και συχνότητας βασικών ειδών, – Αλλοίωση της αναπαραγωγής βασικών ειδών,
Το καυσόξυλο είναι πιο σύνηθες και πιο σημαντικό (απώλεια δασών και ζωικών ειδών).
Για τη ζωική (αναπαραγωγή)
– Μεταβολή της διανομής και της συχνότητας βασικών ειδών,
– Αλλαγή στη σύνθεση των κοπαδιών,
– Μείωση στην παραγωγή των βοοειδών,
– Η παραγωγικότητα των βοοειδών.Παγκόσμιες συνέπειες για την ανθρώπινη σταθερότητα
Η ξηρασία και η απερήμωση είναι αδιαμφισβήτητες απειλές για την τροφική ασφάλεια των 9 δισεκατομμυρίων ατόμων που θα πρέπει να τραφούν στα μέσα του 21ου αιώνα. Το υγιεινό τους διατροφολόγιο πολύ πιθανόν να τριπλασιάσει τις ανάγκες παραγωγής τροφίμων μέχρι το 2050. Εντούτοις, παραδόξως, τα αρόσιμα εδάφη λιγοστεύουν. Νοείται ότι οι αναπτυγμένες χώρες θα έχουν δει τις αρόσιμες τους επιφάνειες να μειώνονται από 0.65 σε 0.4 εκτάρια μεταξύ του 1990 και του 2010.
Επομένως, η απερήμωση και η ξηρασία δυσχεραίνουν την φτώχεια και επομένως και την πολιτική αστάθεια. Συμβάλλουν σε σημαντικό βαθμό στην έλλειψη νερού, με εσωτερικούς εκτοπισμούς πληθυσμών, μεταναστεύσεις και κοινωνικές ρήξεις. Αυτή δύναται να είναι μια μέγιστη αιτία κοινωνικής αστάθειας, εντάσεων μεταξύ γειτνιάζοντων χωρών ακόμα και ένοπλων συγκρούσεων. Γίνεται ολοένα και πιο ξεκάθαρο ότι υπάρχει στενός συνυφασμός αφενός μεταξύ των διαταραχών και των κοινωνικών συγκρούσεων και αφετέρου μεταξύ των περιβαλλοντικών προβλημάτων όπως η απερήμωση.
Κοινωνικοοικονομικές συνέπειες
Ο αντίκτυπος είναι ουσιαστικά στα:
– Γεωργικά συστήματα (πτώση των αποδόσεων, η ποιότητα επηρεάζεται…)
– Μείωση γεωργικού εισοδήματος: αυτή η κατάσταση είναι πιο αισθητή στο επίπεδο των χωρών που έχουν ως οικονομική τους βάση τη γεωργία.
Η υποβάθμιση των γαιών ως συνέπεια της ξηρασίας, της απερήμωσης και της κλιματικής αλλαγής, επηρεάζει ένα σημαντικό ποσοστό αρόσιμων γαιών του πλανήτη και έχει άμεσο αντίκτυπο στο βιοτικό επίπεδο των πληθυσμών και στην οικονομική ανάπτυξη των χωρών. Συνεπάγεται οικονομικές απώλειες για τους γεωργούς, διαταράσσει τις εγχώριες και περιφερειακές αγορές τροφίμων και αποτελεί την πηγή κοινωνικής και πολιτικής αστάθειας.
Η εξαθλίωση του εδάφους λόγω των επιπτώσεων της ξηρασίας και της απερήμωσης ενισχύει την φτώχεια και την κοινωνικό-πολιτιστική διάβρωση. Είναι μια ύφεση των παραδοσιακών διαρθρώσεων και των μετασχηματισμών τους υπό τις επιδράσεις της οικονομίας της αγοράς (BEDRANI, BESSAOUD, 2006).
Οι πρώτες εκτιμήσεις που έχουν πραγματοποιηθεί για τις συνέπειες της ξηρασίας, για παράδειγμα στη Γαλλία, παρουσιάζουν στοιχεία για ζημιές ενός δισεκατομμυρίου Ευρώ στη γεωργία και 1.6 δισεκατομμυρίων Ευρώ για ζημιές λόγω πυρκαγιών. Απομένει τώρα η εκτίμηση των επιπτώσεων αυτών των γεγονότων στην πολιτιστική κληρονομιά και στη φυσικότητα (Δελτίο Τύπου, πρώτη αξιολόγηση των συνεπειών της ξηρασίας, γνωστοποίηση από το Γαλλικό Υπουργικό Συμβούλιο)
Στη Βόρεια Αφρική, για παράδειγμα, τα ετήσια έξοδα της απερήμωσης που συμπεριλαμβάνονται κυμαίνονται μεταξύ του 1.36% του ΑΕΠ (Αλγερία) και 0.4% (Μαρόκο). Στις χώρες της Νότιας Σαχάρας, αυτά κυμαίνονται μεταξύ 1 και 10 % του γεωργικού ΑΕΠ. Όλα αυτά τα έξοδα μαζί είναι υποτιμημένα. Πράγματι, λαμβάνουν υπόψη μόνο το άμεσο κόστος από την απερήμωση (μόνο γεωργικές απώλειες).
Στο κοινωνικοοικονομικό επίπεδο, η απερήμωση μειώνει σημαντικά τους οικονομικούς πόρους. Σύμφωνα με μια νέα έρευνα της Παγκόσμιας Τράπεζας, η απώλεια των φυσικών πόρων μιας χώρας του Σαχέλ αντιστοιχεί στο 20% του ετήσιου (ΑΕΠ) ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της. Εκτιμάται ότι σε παγκόσμια κλίμακα, το έλλειμμα των ζωνών που επηρεάζονται άμεσα από την απερήμωση αντιστοιχεί στο ποσό των περίπου 42 δισεκατομμυρίων δολαρίων το χρόνο. Τα οικονομικά και κοινωνικά κόστα των περιοχών που υπόκεινται έμμεσα την απερήμωση, όπως το κύμα «οικολογικών μεταναστών» και οι απώλειες στην εθνική παραγωγή τροφίμων, δύνανται να είναι πολύ μεγαλύτερα.
Η παράβαση των συστημάτων παραγωγής οδηγεί σε αδιαμφισβήτητη φτώχεια και θέτει την απειλή λιμού. Για να ξεφύγουν, άντρες, γυναίκες και παιδιά προσπαθούν να βρουν διέξοδο μέσω της εξόδου τους σε εδάφη με πιο ευνοϊκές συνθήκες διαβίωσης.
Η περίπτωση που το δείχνει αυτό πιο καθαρά είναι η μαζική μετανάστευση από τις ερημικές περιφέρειες του Σαχέλ προς την Ισπανία.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Οργανισμός Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) σχεδιάζει πριν από το 2020, ένα μεταναστευτικό ρεύμα περίπου 60 εκατομμυρίων ατόμων από τις ερημικές περιοχές της υποσαχάριας Αφρικής προς την Βόρεια Αφρική και την Ευρώπη, με όλες τις κοινωνικοοικονομικές και πολιτικές πιέσεις που συνεπάγεται μια τέτοια κίνηση για τα εδάφη της υποδοχής.
Με τις ζώνες ερήμου να είναι επιρρεπείς στις αυξανόμενα βίαιες και επιταχυνόμενες διαδικασίες της απερήμωσης, η βλάστηση εξαφανίστηκε κατά εκατοντάδες εκατομμύρια εκτάρια και νέα εδάφη (λεπτό στρώμα) παρασύρθηκαν από τον άνεμο. Λόγω και της επίδρασης του ανέμου η διάβρωση αυξήθηκε περισσότερο.
Περισσότεροι από 100 εκατομμύρια τόνοι αυτής της σκόνης κατευθύνονται προς την Ευρώπη, έχοντας αδιαμφισβήτητες συνέπειες προς την υγεία αλλά και προς το περιβάλλον γενικότερα. Η γνώση των αυτοχθόνων θα βοηθήσει γενικώς τη δημιουργία καλύτερου περιβάλλοντος διαβίωσης.
Η ξηρασία και η απερήμωση δημιουργούν κάποτε ανεπανόρθωτους κινδύνους για τη βιοποικιλότητα και για το έδαφος, καθώς και εξαθλίωση της βλάστησης. Συνεπάγονται μια μεταβολή της βοτανικής σύνθεσης, μείωση στην κάλυψη της παραγόμενης βιομάζας και στις δυνατότητες ανάπτυξης και αναπαραγωγής της βλάστησης.
Οι πιο ανησυχητικές συνέπειες σχετικά με την βιοποικιλότητα παρουσιάζονται:
– Στην άγρια ζωή και κατοικίδια πανίδα, οι συνθήκες διαχείρισης των οποίων είναι άσχημες.
– Στη χλωρίδα, μερικά είδη της οποίας κινδυνεύουν,
– Σε συγκεκριμένους υδαταγωγούς, οι οποίοι όντας προηγουμένως μόνιμοι έγιναν ακολούθως διαλείποντες αναστατώνοντας τους βιοτόπους πολλών ειδών,
– Στα μεταναστευτικά πουλιά τα οποία αποτελούν παγκόσμια κληρονομιά και τα οποία εντοπίζονται στο Σαχέλ των αυξανόμενα επισφαλών βιότοπων σε εναπομείναντες υγροβιότοπους.
– Σε υποβάθμιση που σχετίζεται με την υπερεκμετάλλευση των εδαφών μέχρι εξάντλησης τους, την υπερεκμετάλλευση και την κακή χρήση των εδαφών σε άγονες περιοχές που προκάλεσαν μια κλιματική αλλαγή σε παγκόσμιο επίπεδο η οποία επιταχύνεται ραγδαίως.
– Σε υποβάθμιση που σχετίζεται με την υπερβόσκηση οδηγώντας στην καταστροφή της βλάστησης που προστατεύει τα εδάφη από τη διάβρωση.
Η εξαθλίωση του εδάφους που σχετίζεται με τις κακές πρακτικές άρδευσης συνεπάγεται αύξηση στην αλατότητα και άλλοτε την αποστράγγιση των υδαταγωγών που ρέουν στις μεγάλες λίμνες.
– Η αποψίλωση των δασών καταστρέφει τα δέντρα που προστατεύουν τα εδάφη από την υδρική και την αιολική διάβρωση. Το ξύλο είναι η οικιακή ανεξάρτητη πηγή ενέργειας (φωτισμός, μαγείρεμα) σε πολλές αγροτικές περιοχές.
Δύνανται να υπάρχουν επιδρομές ακριδών οι οποίες έχουν καταστροφικές συνέπειες στο περιβάλλον και στην οικονομία εύθραυστων χωρών.
Ένας κίνδυνος μπορεί να ενεργοποιήσει έναν άλλο.
- Οι κοινότητες που ζουν σε ερήμους και γειτονιές βρίσκονται σε απόλυτη αρμονία με τη φύση, διατηρώντας τις παραδόσεις τους καθώς και μια ενιαία γνώση. Όλα αυτά όμως τίθενται σε κίνδυνο από τις οικονομικές πιέσεις και τα αυξανόμενα περιβαλλοντικά προβλήματα λόγω της ξηρασίας, της απερήμωσης και της κλιματικής αλλαγής.
Ζωντανό παράδειγμα αποτελούν τα οικοσυστήματα των οάσεων, όπου η γεωργία των οάσεων θεωρείται πολιτιστική κληρονομιά στην Αλγερία, ακόμα και σε όλο το Μαγκρέμπ. Εκεί, οι περιβαλλοντικές απαιτήσεις συνδέονται κυρίως με τον αποκλεισμό με την άμμο, ο οποίος μακροπρόθεσμα συμβιβάζει την αντοχή αυτών των οικολογικών οντοτήτων ανθρώπινης αλλά και ευφυούς σύλληψης αυτής της ιδέας (γνώση των προγόνων στη: διαχείριση του νερού, του εδάφους, των τοπικών βιο-πηγών και των κτισμάτων).
Η πιο σημαντική απειλή σε αυτές τις περιοχές είναι οι προσχώσεις (ακραίο στάδιο απερήμωσης), οι οποίες απειλούν τις πόλεις, Κσουρ, φοινικοδάση, δρόμους κλπ….
Επομένως, παρατηρούμε μια απειλή για τη διατήρηση φυσικών, ιστορικών και πολιτιστικών τοποθεσιών, όπως: το Κσουρ, μεγάλου πατρογονικού πλούτου, που απειλείται από τον αποκλεισμό με άμμο, Saoura, Gourara, Touat και Tidikelt νοτιοδυτικά της Αλγερίας. Το Ksar de Taghit θεωρείται μια διάσημη ιστορική και τουριστική τοποθεσία με χαρακτική σε βράχους.
Η σύλληψη αυτής της ιδέας επιτρέπει να τονίσουμε ότι εκμεταλλευόμενοι την γνώση των αυτοχθόνων θα μπορούσαμε να θεμελιώσουμε μια εμπειρία ώστε να διευκολύνουμε και να βελτιώσουμε τη διαχείριση των επιπτώσεων της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Ανακεφαλαίωση των διαδικασιών της ξηρασίας / απερήμωσης και των κλιματικών αλλαγών:
Μετά από μια ανασκόπηση των παραγόντων πρόκλησης και των μερικών συνεπειών που προκύπτουν, δεν μπορούμε να παραλείψουμε να κάνουμε τη σύνθεση των διαφόρων αλληλεπιδράσεων που ενισχύουν τους αντίκτυπους των κινδύνων, και οι οποίοι κίνδυνοι είναι το αντικείμενο της BE SAFE NET, μέσω του σχεδίου που παρουσιάζει τη δέσμευση και την αλληλεπίδραση των κινδύνων στις βαθιές συνέπειες των συστημάτων παραγωγής και κοινωνικοοικονομικής οργάνωσης. Για παράδειγμα, οι ξηρασίες που μαίνονταν το 1972/73 στο Σαχέλ εξανάγκαζαν τους κτηνοτρόφους και τους γεωργούς να μειώσουν τα οικόπεδα παραγωγής τροφίμων. Οι συνέπειες ήταν σοβαρές και αριθμούσαν 200 000 νεκρούς μόνο για το 1973.