2.1.2.4 Περισσότερες πληροφορίες για τις ανατροπές

Ανατροπή:

Η μετακίνηση οφείλεται σε δυνάμεις οι οποίες δημιουργούν μία ορμή γύρω από ένα σημείο περιστροφής, το οποίο βρίσκεται κάτω από το κέντρο βάρους της επηρεαζόμενης βραχώδους μάζας. Το φαινόμενο μπορεί να εξελιχθεί είτε σε πτώση (γρήγορη μετακίνηση) ή ολίσθηση (αργή παραμόρφωση).

Τι είναι το φαινόμενο της ανατροπής;

(Απόσπασμα από Maquaire and Malet, 2006)

Οι ανατροπές (επίσης και πτώσεις) είναι η ελεύθερη μετακίνηση υλικών από απότομα πρανή ή κρημνούς. Η ανατροπή μοιάζει πολύ με την πτώση σε πολλά σημεία, αλλά γενικά έγκειται σε περιστροφική δράση παρά σε πλήρη αποκόλληση στην βάση της αστοχίας.

Τα γενικά χαρακτηριστικά τους είναι τα ακόλουθα: το σχήμα της επιφάνειας ολίσθησης είναι συνήθως λείο και κάθετο, τα υλικά πέφτουν ξαφνικά από την κύρια κατακρήμνιση μετά από μία περίοδο προετοιμασίας κατά την οποία υπάρχει αποκόλληση υλικού που καταστρέφει την ανέπαφη μάζα, ο όγκος και το μέγεθος του υλικού ποικίλει εξαιρετικά και εξαρτάται από την μορφολογική, δομική και λιθολογική κατάσταση του πρανούς. Τα φαινόμενα αυτά παρατηρούνται σε κρημνούς όταν η βάση διαβρώνεται από τη θάλασσα ή ποτάμια. Οι πτώσεις συμβαίνουν πάντα ξαφνικά και με μεγάλη ταχύτητα, ενώ οι ανατροπές ποικίλουν σε ταχύτητα από εξαιρετικά αργές σε εξαιρετικά γρήγορες, με φάσεις επιτάχυνσης και επιβράδυνσης (Maquaire and Malet, 2006).

Σχήμα 1: Διάφορα είδη ανατροπών (από Maquaire and Malet, 2006 adapted from Cruden and Varnes, 1996; Dikau et al., 1996;)

Ανατροπή είναι η προς τα εμπρός περιστροφή μίας βραχομάζας ή γαιών γύρω από ένα άξονα ο οποίος βρίσκεται κάτω από το κέντρο βάρους της μετακινηθείσας μάζας (Σχήμα 1.γ). Οι ανατροπές ενδέχεται να οδηγήσουν σε πτώσεις ή ολισθήσεις της μετακινηθείσας μάζας, αναλόγως της γεωμετρίας της επιφάνειας ολίσθησης και του βαθμού των κινητικά ενεργών ασυνεχειών. Οι Cruden και Varnes (1996) αναφέρουν ότι ο τρόπος με τον οποίο προκαλούνται οι ανατροπές ποικίλει κατά πολύ: η flexural toppling προκαλείται σε βράχους με ένα προτιμότερο σύστημα ασυνέχειας, το οποίο αποτελείται από ένα βραχώδες πρανές με ημισυνεχείς αρθρωτούς δοκούς οι οποίοι μπορούν να προκαλέσουν αναποδιστική σύνθετη πτώση ή ανατροπή βράχων (Σχήμα 1.β). Η ανατροπή τεμάχους προκαλείται όταν ξεχωριστές στήλες διαχωρίζονται από αρμούς που έχουν μεγάλη απόσταση μεταξύ τους. Η ανατροπή chevron toppling προκαλείται κατά μήκος σύνθετων δομικών σχηματισμών, όπου η αλλαγή στην βύθιση επικεντρώνεται στην επιφάνεια ολίσθησης για να δώσει μία σύνθετη πτώση ή ανατροπή βράχων (Σχήμα 1.ε).

Σχ. 2: Τυπικό συνοπτικό διάγραμμα ανατροπής (από Dikau et al., 1996)
Σχ. 3: Ανατροπή σε ασβεστολιθικά πετρώματα στο Rheinland-Pflaz της Γερμανίας (από Dikau et al. 1996)
Σχ. 4: Αστοχία ανατροπής στο Vera, Almeria, της Ισπανίας (από Dikau et al. 1996)
Σχ. 5: Ρωγμάτωση από ανατροπή που επηρεάζει θαλάσσιους κρημνούς στο Stonebarrow Hill, West Dorset, στο Ηνωμένο Βασίλειο (από Dikau et al., 1996)

References:

For the references herein and for knowing sources of didactic material go to 1.3 Selected references