Ανάλογα με τα αίτια που τις προκαλούν, οι πλημμύρες μπορούν γενικά να χωριστούν σε τρεις ομάδες:
Πρώτη ομάδα: πλημμύρες που προκαλούνται από ισχυρές ή παρατεταμένες βροχοπτώσεις ή εντατική τήξη χιονιού, πάγων/παγετώνων·
Δεύτερη ομάδα: πλημμύρες που προκαλούνται από ισχυρούς ανέμους. Οι πλημμύρες αυτές παρατηρούνται στις παράκτιες περιοχές και στα τμήματα των ποταμών που εκβάλλουν στη θάλασσα·
Τρίτη ομάδα: πλημμύρες που προκαλούνται από υποθαλάσσιους σεισμούς και, λιγότερο συχνά, από την έκρηξη υποθαλάσσιου ή νησιωτικού ηφαιστείου. Οι υποθαλάσσιοι σεισμοί και οι υποθαλάσσιες εκρήξεις μπορεί να προκαλέσουν μεγάλα κύματα (τσουνάμι) τα οποία συχνά καταλήγουν σε παράκτια πλημμύρα.
Βασικά είδη πλημμύρας:
– Ποτάμιες πλημμύρες (υπερχείλιση ποταμών)
– Οι πλημμύρες αυτές προκαλούνται κατά μήκος της κοίτης των ποταμών. Είναι οι πιο συχνές και υπάρχουν διάφορα είδη (βλ. ενότητα 2.1).
– Πλημμύρες που προκαλούνται από τοπική αποστράγγιση ή υψηλά επίπεδα υπόγειων υδάτων
Πλημμύρες που προκαλούνται από τοπική αποστράγγιση ή αστικές πλημύρες με υψηλά επίπεδα υπόγειων υδάτων (εικόνα 2).
Αυτό το είδος πλημμύρας προκαλείται κυρίως λόγω κακής συντήρησης/ελέγχου των υδραυλικών συστημάτων ή λόγω κακών συνθηκών σε κατοικημένες περιοχές. Αυτές οι πλημμύρες καταστρέφουν τις φυσιολογικές συνθήκες ζωής και προκαλούν οικονομικές ζημιές.
Οι τοπικές ισχυρές βροχοπτώσεις μπορούν να προκαλέσουν πλημμύρες σε περιοχές που δεν έχουν καθοριστεί ως πλημμυρικές περιοχές ή κατά μήκος καναλιών αποστράγγισης που έχουν προσδιοριστεί. Εάν οι τοπικές συνθήκες δεν επιτρέπουν τη αντιμετώπιση έντονων βροχοπτώσεων μέσω ενός συνδυασμού διήθησης και επιφανειακής απορροής, το νερό μπορεί να συσσωρευτεί και να προκαλέσει πλημμύρες.
Τα υψηλά επίπεδα υπόγειων υδάτων μπορεί να αποτελέσουν αντικείμενο ανησυχίας και να δημιουργήσουν προβλήματα ακόμα και όταν δεν υπάρχει επιφανειακή πλημμύρα. Τα υπόγεια των κτιρίων ενδέχεται να κινδυνεύουν από υψηλά επίπεδα υπογείων υδάτων.
– Πλημμύρες που προκαλούνται από διακυμάνσεις του επιπέδου της λίμνης
Οι πλημμύρες αυτές συνήθως εκτείνονται σε τεράστιες επίπεδες περιοχές κοντά στις ακτές λιμνών και διαρκούν για μεγάλο χρονικό διάστημα. Η κλιματική αλλαγή επηρεάζει τη συχνότητα και την έκταση των πλημμυρών αυτών επειδή διακόπτεται ο υδρολογικός κύκλος.
Η στάθμη των υδάτων στις λίμνες μπορεί να εμφανίζει διακυμάνσεις τόσο βραχυχρόνια, σε εποχιακή βάση, όσο και μακροχρόνια για πολλούς μήνες ή και χρόνια. Οι ισχυρές εποχιακές βροχοπτώσεις μπορούν να αυξήσουν τη στάθμη των υδάτων των λιμνών για μικρές περιόδους, ενώ η τήξη χιονιού μπορεί να αυξήσει τη στάθμη κατά την άνοιξη. Οι μακροχρόνιες διακυμάνσεις είναι ένα λιγότερο προσδιορισμένο φαινόμενο το οποίο μπορεί να προκαλέσει άνοδο της στάθμης των υδάτων και στη συνέχεια πλημμυρικά προβλήματα που διαρκούν χρόνια ή και δεκαετίες.
– Παράκτιες πλημμύρες
Οι παράκτιες πλημμύρες, σε συνδυασμό με άλλα είδη πλημμύρας (ιδίως τις ποτάμιες πλημμύρες), προκαλούν τεράστιες απώλειες (βλ. 2.2).
Ο όρος «καταστροφική πλημμύρα» χρησιμοποιείται για να περιγράψει τις πιο πάνω πλημμύρες, οι οποίες προκαλούν τεράστιες ανθρώπινες και οικονομικές απώλειες.
– Υπερχείλιση καναλιών ποταμών
Οι πλημμύρες αλλουβιακών ριπιδίων, οι οποίες έχουν δυσμενείς συνέπειες για τις ζωές πολλών ανθρώπων, προκαλούνται συνήθως σε περιοχές μεταξύ βουνών και επίπεδων περιοχών ή μεταξύ βουνών και παράκτιων περιοχών. Όταν οι απαιτήσεις που αφορούν τα κατασκευαστικά έργα δεν τηρούνται, υπάρχει έλλειψη ελέγχου και τα σχέδια πρόληψης είναι μια τυπική διαδικασία. Οι επιπτώσεις τότε είναι πάντα καταστροφικές και υπάρχουν πολλά θύματα, π.χ. το 1999 στη Βενεζουέλα έχασαν τη ζωή τους 19.000 άνθρωποι.
Αξίζει να σημειωθεί ότι οι μεγάλες πλημμύρες που προκλήθηκαν τις δύο τελευταίες δεκαετίες στις περισσότερες περιπτώσεις είναι το αποτέλεσμα συνδυασμού διαφόρων ειδών πλημμύρας, συνήθως ποτάμιων πλημμυρών σε συνδυασμό με άλλα είδη πλημμύρας, όπως πλημμύρες που προκαλούνται από ισχυρούς ανέμους, έντονες βροχοπτώσεις μεγάλης διαρκείας, μουσώνες, εφόρμηση της θάλασσας στην ξηρά, αύξηση της στάθμης των υπόγειων υδάτων ή διακοπή της λειτουργίας των καναλιών αποστράγγισης κ.λπ.
Η διάρρηξη φράγματος, ιδίως μεγάλου φράγματος, είναι σπάνιο φαινόμενο και μπορεί πολύ δύσκολα να προβλεφθεί. Η υπερχείλιση των υδάτων από μέτρια έως μικρά φράγματα είναι γεγονός το οποίο συμβαίνει πιο συχνά, όπως και η διάρρηξη των επιχώσεων μικρών φραγμάτων.
Of all river floods this is the one that is the most frequent.
The general factors affecting the river floods are: the intensity and the duration of the rainfall, the possibility of rivers and steams to let pass the rising waters, the condition of the land surface – soil and vegetation, topography and others. The river floods occur at the higher scale of rainfall system, where the permeability capabilities of the multitude of smaller tributaries are gradually filled up and the water peak is usually gradually collected and transported to the larger river.
These floods can be divided into two groups, depending on the form of the water-collection area and the length of the river:
- The first group includes floods occurring in lengthy rivers /Nile, Danube, Euphrates, Mississippi, Rhine, and others.
- The second group includes floods occurring in rivers with round shape of the water-collection basin /Congo/.
The lengthy rivers flow through flat terrain and the water movement speed is low. The same applies for the occurrence of a flood, the water peak is reached very slowly and afterwards it fades down very slowly over the course of few days to few weeks. Usually the reason for the flood is intensive and prolonged rainfalls occurring in other regions, often in other countries. The situation becomes even more complex when the heavy rainfall continues along the river. These floods can be predicted, they are usually of seasonal character and this allows establishing a proper organization to decrease the consequences.
In the case of rivers with round water-collection basin, after heavy rainfall the water peak reaches its highest value quickly and quickly decreases. Such floods usually happen in small and average sized rivers. Usually they are much more destructive because the water moves with higher speed.
The above examples refer to smaller rivers with similar characteristics.
Flash floods are often associated with isolated and localised intense rainfall. But Flash floods may result from the failure of a dam or the sudden breack-up of ice jam. Flash floods in urban areas is serios problem too.
The change in the climate has increased the floods of this type. Such floods are harder to predict, they can occur in dry places where there is no running river. Such floods can prove very dangerous since they start suddenly and develop very fast.
In the case of flash floods the reaction is mostly hindered by the very short time between their origination /continuous heavy rainfall/ and the reaching of the water peak in short time.
The flash flood is characterized by the fast increase in the water level, the high speed and large quantity of debris in water, giving the flood a high destructive power. The main factors causing the origination of a flash flood are: the intensive and continuous rainfall and the steep water sheds.
In certain regions the flash floods often result from isolated high-speed local rainfalls, rendering the warning and protection of the population a very difficult task. In other regions such floods occur annually in one and the same river, where warning the population is possible, but advance organization is needed, since the reaction time is quite short. Flash floods are capable of tearing out trees, undermining buildings and bridges and scouping new chanels.
Mountain torrents occur at intensive rains for long and short time in the mountain areas. This happens because the river bed slop is big, the water runs fast and carry with itself dispersive mass.
The improvement of the forecast systems already gives opportunity for announcement and information of the population at the threatened zones in most cases.
The above mentioned floods appear mostly at the rivers or dry river valleys they are included in the group of the river flooding.
Alluvial fan floods is a temporary spring formed in the beds of the mountain rivers, characterized in the sharp increase in the water level, which has a high content /10 to 75%/ hard particles /soil products and rock decomposition products /.
This kind of flood originate as a result of intensive and continuous heavy rainfall, swift melting of the seasonal winter cover or of glaciers, as well as due to the landslide of loose, cracked rock material /at terrain inclination of no less than 8 – 10%/.
Depending on the content of the torrent mass we can specify the following torrents: stone-muddy, water-stone and water-gravel. Besides that as a physical phenomenon they can be free or latent. The transporting medium of the free torrents is water with hard admixtures /Mud-steam/, and for the latent ones the medium is the soil mixture where the main water mass is connected with finely dispersed particles (Mud-flow, Debris flow) Mud-rock flow and Alluvial fan floods – the contents of the mass is mostly soil and rocks/stone –mud/.
In contrast to the regular flows, flows of the mass by default do not move permanently, but in separate waves /pushes/. The volume of the one-time mixture, transported with high velocity, may vary from hundreds of thousands to millions of cubic liters. The front of the moving mixture can have a diameter of 3-4 meters, and mass of 100 – 200 tons. With their large mass and movement speed this mass destroy roads, equipment, agricultural land and others.
The causes for the origination of this kind of flood are mainly the heavy rainfall, the accumulation of masses of crumbly and cracked material, the increase of the intensity of the surface water outflow.
The practice has demonstrated that the centre of this kind of flood/accumulated soil and rock masses/ starts to move after overcoming the resistance of the terrain and other obstacles, that are destroyed by the rain waters, and the rock and soil mass finds a way under the form of separate flows, which join the main flow, moving with high velocity.
This kind of flood within the river basin can be local or common. The local torrents originate in the beds of the river tributaries or in separate gullies.
The common torrents pass through the main river bed and most of them have stone-muddy structure. They are particularly dangerous since they often pass through urbanized regions. Their most dangerous characteristics are the suddenness, the straightforwardness of movement and the transportation of large quantities of hard materials, which pile up on, or destroy along their way settlements, roads, railway tracks, engineering equipment and agricultural lands.
The destructive forces of the torrent are defined by the increased capability to transport hard materials, the interruptibility of the movement, the high velocity of up to 15km per hour.
The human activity, related to the intensive use of mountain slopes leads to the increase in the volume and frequency of this type of floods, as well as to the increase in the number of locations they can occur.
Alluvial fan floods. Their name/fan/ corresponds to the shape of the spread mass. In substance they are the same as the above described but the solid mass prevails and they are more similar to the landslide.
Alluvial fan floods can cause greater damage than typical riverine flooding.
Volcanic ashes and Mudflows. They arise as a result of the Pyroclastic flow – this is a flow of heat gasses over the volcano slopes /about 1 000 C/ which quickly melt the snow into worm water running with high speed over the steep volcano slopes and carrying with itself solid materials. This phenomena is extremely dangerous for the people living near by.
For more information please click HERE
Floods caused by swift melting of ice/glacier.
Serious damages are caused by river floods caused by the combination between rising waters and ice movement. The ice movement is usually accompanied with jamming/fill up of the river bed with ice / or by the accumulation of intra-water ice, forming an icy barrier, which in turn causes an additional increase in the water level and the flooding of new territory upstream. Furthermore, in case of breach of the ice barrier a powerful wave is created that could flood the suddenly flood territories located downstream.
The jamming /barring/ of the river by ice occurs most often in rivers flowing from south to north /Oder, Wisla, Ob, Yenisei, Lena, Yukon and others/.
This is explained with the fact that the southern parts of the river free themselves earlier than the northern sections, in the course of which the moving water, mixed with ice, meets an obstacle of fully frozen sections. Ice barriers can also be created at the beginning of the winter prior to the complete freeze, when there are still sections of the river that are not frozen yet. Sometimes this type of flood can occur in lengthy rivers flowing from west to east /Danube, Amur/.
The origination of such floods depends on the climate and the physical condition of the river valleys. The freeze is lesser where the waterside is higher and steeper. The freeze is usually more severe in dams, in engineering equipment, at the turns and bridges, at places where the river has low depth over a long distance.
For such type of floods the estimated reaction time is rather short, requiring an obligatory and serious advance preparation. Since the locations of the ice jams will be known in advance thanks to long years of experience, precaution measures can be taken long time before the start of the ice movement in the river.
The elimination of the ice barriers is done through detonations or by using an ice-breaker, if possible.
The breaking of a dam wall, especially of large dams, is rather rare and can hardly be foreseen. The overflow of water from medium- and small-seized dams is an event occurring more often as well as the breaking of the of land type walls of the small dams.
The floods caused by break of walls of large dams can be very dangerous since they can affect the life of a lot of people.
The breaking of a dam wall can occur in case of breach in the construction as a result of progressive erosion in the wall, destruction of the embankments /dikes/. A construction breach can also occur in the case of a particularly severe flood. The dam walls are designed to withstand a powerful earthquake, but even so the earthquake can extremely weaken the wall.
The floods caused by dam wall-break, due to their unexpectedness and high water speed, can inflict casualties and destruction comparable only to a natural disaster. This is the reason why the large dam walls are placed under constant control and surveillance with special equipment installed inside the wall, monitoring for any deviation in the facility’s parameters. Furthermore, the dam walls have automated systems for warning the population of danger.
These are cases of flood at the river bed after the dam wall which is not broken. Such a flood happened in Italy in 1963 when a huge landslide into Vaiont Dam pushed out the dam water which spilled over the dam wall without breaking it but causing catastrophic flooding / 3000 people died/.
The local authorities obligatorily have to include all dams in the protection plans.
In most cases the smaller dams used for watering and other activities cause big problems. Usually their walls are of land type and require permanent maintenance and control of installation. When such walls are maintained badly they become very dangerous at intensive rainfalls or intensive snow melt. The local authorities have to keep records of such dams, to control permanently and to make organization for risk prevention.
For more information please click HERE
Τα πιο σημαντικά είδη παράκτιας πλημμύρας είναι τα εξής:
– Μετεωρολογική παλίρροια
Συχνά οι τυφώνες ή οι καταιγίδες δημιουργούνται στη θάλασσα. Ως αποτέλεσμα, σχηματίζονται μεγάλα κύματα που χτυπούν την ακτογραμμή και προκαλούν πλημμύρες.
Η μετεωρολογική παλίρροια συνήθως συνοδεύεται από παράκτιες καταιγίδες που προκαλούνται από μεγάλα συστήματα χαμηλού βαρομετρικού με κυκλωνικές ροές που παραπέμπουν σε τροπικούς κυκλώνες και έντονες χειμερινές καταιγίδες.
Οι παράγοντες που επηρεάζουν την ισχύ της μετεωρολογικής παλίρροιας είναι η ταχύτητα του ανέμου, το ύψος της μετεωρολογικής παλίρροιας, το σχήμα της ακτογραμμής, η φύση της ακτογραμμής και η ανθρώπινη δραστηριότητα.
Η μετεωρολογική παλίρροια ελέγχεται από τέσσερις παράγοντες:
– Οι πλέον ισχυρές καταιγίδες έχουν μεγαλύτερη ταχύτητα ανέμου η οποία μεταφέρει μεγαλύτερες ποσότητες υδάτων στην ρηχή υφαλοκρηπίδα, αυξάνοντας έτσι τον όγκο και τη στάθμη των υδάτων στην ακτή. Σε περιοχές με ήπια πρανή και μικρά βάθη, η πλημμύρα μπορεί να φτάσει σε μεγάλο ύψος.
– Η χαμηλή βαρομετρική πίεση κατά τη διάρκεια παράκτιων καταιγίδων μπορεί να προκαλέσει άνοδο της στάθμης των υδάτων, αυξάνοντας έτσι το ύψος της μετεωρολογικής παλίρροιας.
– Οι καταιγίδες που προσεγγίζουν την ξηρά κατά την ανώτατη αστρονομική παλίρροια έχουν μεγαλύτερο ύψος και πιο εκτεταμένα όρια πλημμύρας.
– Οι σχηματισμοί των ακτογραμμών με κοίλα χαρακτηριστικά ή στενούς κόλπους δημιουργούν συντονισμό εντός της περιοχής με αποτέλεσμα οι άνεμοι να προκαλούν άνοδο της στάθμης των υδάτων πολύ περισσότερο από ό,τι στις περιοχές με ανοικτές ακτές.
Περισσότερες πληροφορίες:
http://www.besafenet.net/en-gb/natural-hazards-hurricanes-and-storms-surges#faq315
– Πλημμύρες στις εκβολές ποταμών
Οι πλημμύρες αυτές προκαλούνται από τον συνδυασμό ισχυρών ανέμων και πλημμυρίδας.
Αυτό το είδος πλημμύρας συναντάται συνήθως στις τροπικές ζώνες και στη ζώνη του ισημερινού και κυρίως στα νησιά, π.χ. στις Φιλιππίνες. Λόγω της κλιματικής αλλαγής, έχουν αρχίσει να εκδηλώνονται με αυξημένη ένταση. Οι πλημμύρες αυτές σε συνδυασμό με άλλα είδη πλημμύρας, όπως οι ποτάμιες πλημμύρες, μπορούν να πλήξουν μεγάλες περιοχές σε σύντομο χρονικό διάστημα.
– Πλημμύρες που προκαλούνται από ισχυρούς ανέμους στα δέλτα των ποταμών, με αποτέλεσμα το νερό να παραμένει εντός του ποταμού και να ανεβαίνει η στάθμη του.
– Πλημμύρες που δημιουργούνται από τσουνάμι. Τα τσουνάμι είναι τεράστια σεισμικά θαλάσσια κύματα, τα οποία δημιουργούνται από σεισμούς με μικρό εστιακό βάθος ή μεγάλο μέγεθος και μπορούν να προκαλέσουν καταστροφικές πλημμύρες σε παράκτιες περιοχές (εικόνα 2.2 α).
Περισσότερες πληροφορίες:
http://www.besafenet.net/en-gb/natural-hazards-tsunami#faq105)
Καθώς στις περισσότερες περιπτώσεις οι παράκτιες πλημμύρες εκδηλώνονται συνεχώς στην ίδια περιοχή, μπορούν να προβλεφθούν με ακρίβεια.
Συνήθως οι παράκτιες πλημμύρες είναι συνδυασμός ορισμένων από τα πιο πάνω είδη πλημμύρας, συμπεριλαμβανομένων και των ποτάμιων πλημμυρών.
Θα πρέπει υποχρεωτικά να αναπτύσσονται και να υλοποιούνται ορθές εθνικές και περιφερειακές πολιτικές, καθώς και εθνικά και περιφερειακά σχέδια για τη μείωση των ζημιών από τις πλημμύρες.